Amerika’ya ihracat konusuna kısmen Eskişehir 2021 ihracat yazımda değinmiştim. Yazının odak noktasının dağılmaması adına kısmen değinmiş ve farklı yazıda detaylandırmak istedim. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ekonomisi, oldukça gelişmiş ve derslerde öğretilen tüm kavramların uygulamasının gerçekleştiği önemli bir karma ekonomidir. Ülkede 30 milyona yakın kayıtlı işletmeye sahip, Dünyanın en karlı 500 şirketinin 140 tanesinin faaliyet gösterdiği ve satılmayacak bir nesnenin olmadığı pazardır.
İçindekiler (Table of Contents)
Amerika İhracat Rakamları ve Dış Ticaret Dengesi
ABD 1970 yıllardan bu yana dış ticaret dengesi ekside (trade deficit) olan yani ithalatı ihracatından fazla olan ülkedir. Özellikle 2000’lerin başlarında “Çin Şoku” olarak adlandırılan Çin’in Dünya Ticaret Örgütüne dahil olması ve imalat sektörünün beklenmedik çıkışı Amerika’nın dış ticaret dengesini bozan en önemli sebeplerdendir. Yazıyı çok fazla akademik makale kıvamında tutup sizleri sıkmamak adına doğrudan löp bilgilerle devam ediyor olacağım.
Aşağıda ki tabloda Amerika İhracat konusunun neden önemli olduğunu görebilirsiniz. ABD 2017 yılında 792mia USD, 2018 yılında 870mia USD, 2019 yılında 850mia USD ve 2020 yılında 911mia USD dış ticaret açığı verdi. 911mia USD açığın neredeyse 1/3 oranı Çin tek başına sağladı. Meksika sınır komşusu olması sebebiyle 113mia USD dış ticaret dengesinde ikinci sırada olması normal.
Türkiye aslında pazarın farkına vardı, 2018 yılından bu yana ABD’den daha çok ithalat yapan konumdan ihracat fazlası veren konuma geldik. Tabi ki daha Tayvan’ın 30mia USD, Malezya’nın 31mia USD ve Vietnam’ın 69mia USD ile fark yarattığı ortamda gidilecek daha çok yol var.
Türkiye ve komşularımızın Amerika İhracat İlişkisi
ABD ile yapılan ticarette komşularımız ve Türkiye’nin rekabet içinde olduğu yakın ülke pazarlarının durumumu incelediğimizde Irak hariç (petrol kaynaklı) komşularımızın önünde. Çekya, Polonya, Romanya ve Macaristan gibi Balkan ülkelerinden daha az ihracat yaptığımızı aşağıda ki tabloda net şekilde görebiliriz.
Hazırlamış olduğum Excel tablolarına detaylı şekilde aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Amerika’ya Neler İhraç Ediyoruz?
TİM’in açıklamış olduğu 2021 yılının ilk yarısının verileri incelediğimizde ABD’ye yılın ilk yarısında 5.9mia USD ihracat yapmışsız. Bu ihracatın neredeyse yarısını 5 sektör oluşturmaktadır. (Halı, Otomotiv Endüstrisi, Savunma ve Havacılık Sanayii, Kimyevi Maddeler ve Mamulleri ve Hazır giyim ve Konfeksiyon).
Halı ürününde Amerika İhracatı konusunda Dünya’da küçük bir farkla ikinci sıradayız. 2021 yılında Halı tarafında ki veriler iyi geliyor, belki de Hindistan’ı geçip bir üründe en çok çatan konumda olacağız. Tekstil konusunda ABD çok dış ticaret açığı vermeyen bir ülke ama rekabetçi ürünümüz olması sebebiyle Uzak Doğu ülkelerine yaklaşamasak ta konumumuz iyi diyebiliriz.
Otomotiv Endüstrisi’ndeyse hafif ticari araçlar haricinde maalesef hedef pazarımız olmaması ve Türkiye’de AB kökenli araçların tercih ediliyor olmasına bağlı olarak ihracat fazlası versek te genel Pazar içinde payımızı ufak. Trade.gov sitesinde maalesef savunma sanayi ithalatıyla alakalı veri bulamadım, sadece ihracat yaptıklarını paylaşıyorlardı bu sebeple ne durumdayız bilemiyorum.
Muhtemelen ilgili ihracat topluluklarının iyi ilişkiler kurmasına bağlı olarak TİM verilerinde Mücevher ve Mobilya sektörlerinde 2019 yılına göre 2021 yılında neredeyse 2 katı ihracat sağladığı gözden kaçmamaktadır. Tabi ki ABD’de ki sektörün ve pazarın büyüklüğü büyüklüğünü düşündüğümüzde daha yol çok ama topyekûn ihracat sahili oluşturan kum tanelerinin birleşmesi gibi olacak.
Daha lokal yani şehir bazlı Amerika İhracatı konusunu incelediğmizde, 2021 yılının ilk 6 ay TİM verilerinde ABD’ye olan topalm 5.9mia USD ihracatın %35’inin İstanbul’dan yapılmaktadır. Bu sebeple aşağıda ki grafiğin daha okunabilir olması adına İstanbul’u çıkararak karşılaştırma yapmış bulunmaktayım.
ABD’ye olan ihracatın artmasına bağlı olarak İzmir, Ankara, Kocali ve Bursa şehirleri yakın rakamlarda ve seyalliyetle ihracat yaptığını belirtebiliriz. Amerika İhracatı hususunda en büyük kararlılığı ve kazancı Gaziantep sağlamıştır, 2018 yılındn bu yana her sene %50 artış yaparak ABD pazarına ihracat yapmaktadır.
Halı sektöründe yer alan firma ve temsilcileri tebrik etmek gerekiyor. Konya’da ihracat konusunda yıldızı parlayan şehirler arasında, yıllık 50-60mio USD olan ihracat rakamlarını bu sene 350-400mio USD bandına çıkartacaklar gibi duruyor.
Eskişehir… ABD’ye ihracatı en iyi bilen birkaç şehirden biri ama sadece Havacılık sektörüne bağlı olması sebebiyle ihracatı günden güne eriyor. Tabi ki şuan F35 projesi gerçek olsaydı tam tersi tablo bol yıldızlı puanlar veriyor olacaktık.
Yakına Değil Uzağa, Herkesin Gittiği Değil Farklı Olana İhracat
İhracat yazıların neredeyse tamamında benzer çözümlerden bahsediyorum. Kaliteli personel, AR-GE yatırımları, insana yatırım, güvenli ihracat (sigorta). Nefes almak, su içmek nasıl vücut için olmazsa olmaz eylemse, ihracatta Türkiye için nefes almaktır.
ABD gibi kuralların ve kanunların önemli olduğu ülkelerde sertifikasyon, vergi konuları, para transferleri, ürün tedarik düzenliliği gibi dikkat edilecek hususlar önemli. Bu sebeple işini iyi bilen bilgili ve araştıran ekip kurmak, yerinde ofis açmak, gerekirse know-how amaçlı ortaklıklar kurmaktan kaçınılmamalıdır.
Körfez Ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri gibi mesafeden kaynaklı pazarlarımız elbette karlı ve önemli pazardır. Tüketimin yoğunluğu ve pazarın büyüklüğünü karşılaştırdığımızda 350mio nüfusun neredeyse tamamının tüketim alışkanlığı görebiliriz. Eski alışkanlıkları yenip, daha zor, daha yenilikçi ama kat ve kat karlı pazarlara girmenin vakti geldi. Biz satmıyorsak ilaki Uzak Doğu, Güney Amerika ya da Doğu Avrupa’dan birileri satacaktır.
