Eskişehir 2021 Yarı Yıl İhracat Karnesi

Profesyonel işim gereği ihracat iş hayatımın büyük bölümünde yer almaktadır. Blog yazmanın ve araştırmanın kazanımın etkisiyle Eskişehir İhracatı yazıları yazmaya ve farkındalık oluşturmaya çalışıyorum. Covid19 pandemi etkisiyle 2020 yılı farklı yıl oldu ve ihracat verileri tüm Dünya için beklentinin altında gerçekleşti. 2021 yılının ilk 6 ayını karşılaştırmak 2019’u baz almak daha doğru olacağından yazının genelinde karşılaştırmaları okuyor olacaksınız.

2021 Eskişehir İhracat İçin Nasıl Başladı?

İhracat verileri pandemi öncesi verilere ulaştı, 2019 yılının ilk 6 ayında Eskişehir 527.6mio USD gerçekleştirirken 2021 yılı ilk yarısında 541.6mio USD (2020 430.8mio USD)ihracat olmuştur. Türkiye’nin genelinde ki duruma incelersek 2019 ilk yarıyıl ihracat hacmi 81mia USD’den 95.6mia USD’ye (%17 artış) çıkmıştır. Rakamları yorumlarsak Eskişehir 2021 yılında sadece pandemi öncesi yakalarken ülke genelinde ihracat çok daha hızlı şekilde toparladı ve rekorlar geldi.

İhracat artışları hızlı gelişen Gaziantep, Samsun, Manisa, Konya ve Denizli şehirlerini yazının devamında detaylandırıyor olacağım. Ülke genelini yorumlamaya devam edelim; 2018 ve 2019 yıllarının ilk altı ayında en çok ihracat yapan 10. şehir 1mia USD bandında ihracat yaparken 2021 yılında 1mia USD hacim bandı 15. Sırada ki şehre kadar ulaşmıştır. Yani ülke genelinde ihracatın önemi artmaya devam ediyor. Eskişehir’se maalesef 2019 yılında 16. en çok ihracat yapan şehirken, 2021 yılında 20. sıraya kadar geriledi.

Eskişehir Önemli Sektörlerini Kaptırıyor

Savunma Sanayi Türkiye genelinde 2019 ile 2021 yılının ilk 6 verilerini karşılaştırdığımızda 1.28mia USD’den 1.34mia USD’ye yani %17 artışla yükselmiş görünmektedir. Eskişehir’deyse 219mio USD’den 140mio USD’ye düşmüştür yani %20 düşüş göstermektedir. Savunma sanayisinde düşüşün sebepleri şehrin çok üstünde yer alan F35 projesi gibi önemli konular var. Fakat sektörün genelinde 2019 yılının ilk 6 ay verileri baz alındığında toplam ihracatın %17’si Eskişehir’den yapılırken 2021 yılının ilk 6 ayında oran maalesef %10’a düşmüştür.

2020 yılında yazdığım Eskişehir İhracat konulu yazımda Konya’nın Savunma Sanayisinde yatırım aldığını belirtmiştim. 2018 yılının ilk 6 ayında Konya’da faaliyet gösteren Savunma Sanayisi firmaları 24mio USD ihracat gerçekleştirdiği dönemde Eskişehirli firmalar 172mio USD ihracat gerçekleştirmiştir. 2021 yılının ilkyarısında yani sadece 3 yılda Konya %650 artışla 181mio USD’ye ulaşmış ve 140mio USD’de kalan Eskişehir’i geçmiştir. Aynı dönemde sektörün geneli %48 büyüme sağlamıştır.

İhracatta Eskişehir’de Yükselen Sektörler

İhracat performansı genel değerlendirmede şehir açısından parlak görünmese de belirli sektörler oldukça hızlı ivme almış şekilde 2020 yılında yakaladıkları büyümeye ivmesini devam etmektedir.

• Kimyevi Maddeler: Kimya sektörü Eskişehir’de çok yaygın sektör değildir, sektörün geneli Gebze Bölgesindedir. Ülke genelinde ki yüzdesel büyümenin neredeyse iki katı kadar büyüme göstermiştir (2019 – 37mio USD, 2021 72mio USD).
• Makina ve Aksamları: Makine sektörü 2018 yılından bu yana düzenli şekilde ihracat hacmini üstüne koyarak artırmaya devam ediyor. 2021 ilk çeyreğini 66.4mio USD ile kapatmıştır.

İhracatı Unutan Sektörler

2021 yılı ilk 6 ay Eskişehir ihracat verilerinde eskiden ihracat performansına oldukça destek veren ama 2 yıl içerisinde ağırlıklı yurt içi piyasaya dönen sektörler mevcut. 100bin USD altında ihracatı olan sektörleri kapsam dışında tutuğumda;

• Hazır Giyim, Tekstil ve Deri: Tekstil tarafında hiçbir zaman Denizli ya da Bursa gibi bir şehir olmadık. İhracat hacmi yıllık 48mio USD civarında olan sektör yarıya düşüp 24mio USD’ye kadar düştü.

İhracatta Yükselen Diğer İller

Ülkenin ihracatının topyekun gelişmesi ekonomik anlamda en önemli ülke meselelerinin başında geliyor. Her bireyin bunun farkında olması ve ticaretin her zaman ihracat odaklı olması hepimizin geleceği adına kritiktir. Eskişehir’den daha iyi ihracata sahip Gaziantep, Samsun, Manisa, Konya ve Denizli gibi 5 ili örnek olarak aldım. İlgili detaylara tablolara yazının sonunda belirtmiş olduğum Excel linkinden indirebilirsiniz.

• Gaziantep, ekonomik büyüklüğü ve kültürel geçmişi olarak her zaman önemli şehirdir. Pandemi döneminde gıda sektörünü desteğiyle ihracatı fazla düşmeyen şehrin 2021 ilk yarıyıl sonunda tekstil ve halı sektöründe yaşanan ciddi taleple ihracatı 4.8mia USD’ye (2019 3.6mia USD) ulaşmıştır.
• Manisa, Beyaz Eşya sektöründe ki üretim üstü kendi başına Eskişehir ihracatının iki katı kadar ihracat kapasitene sahip. Fakat otomotiv yan sanayi ve klima sektöründe ki destek ve talep sayesinde ihracatı 2.6mia USD’ye (2019 2mia USD) ulaşmıştır.
• Samsun, 2018 yılında ihracat hacmi Eskişehir’in neredeyse yarısı kadardı. Çelik sektöründe talebe bağlı olarak ihracatı 615mio USD’ye (2019 348mio USD) ulaşmıştır.
• Konya, ekonomik büyüklüğü olarak ülkenin önemli şehirlerindendir. Sonuç olarak Savunma Sanayi desteğini tekrardan yazmama gerek yok. İhracatı 1.4mia USD’ye (2019 1mia USD) ulaşmıştır.
• Denizli, 2000’li yıllar öncesinde ihracatta en meşhur havlu gibi ürünleri üreten şehirdir. Çin’in etkisiyle tekstilde ciddi talep devam ediyor, fakat demir çelik ve elektronik sektörlerinin desteğiyle ihracatı 2.1mia USD’ye (2019 1.5mia USD) ulaşmıştır.

Özetlersek farklı sektör oluşturmak, marka oluşturmak ekonomi, istihdam ve tabi ki ihracatın en önemli fark yaratan faktörleridir.

Eskişehir İhracat ‘ında Ara Hem Açılıyor Hem de Elde ki Kuş Gidiyor

Yabancı basın takip edenler Çin’in Avrupa Birliği Ülkelerinde yatırımlarını uzun yıllardır artırdığını ve yüzlerce köklü firmaları satın aldığını bilirler. 2020 yılında Eurostats verilerine göre Çin AB’ye 383mia EUR’luk ihracat yapmıştır. Türkiye’nin AB ülkelerine olan ihracatının azaldığı dönemde Çin ile ABD arasında yaşanan gerginliklerden doğan fırsatları Eskişehirli firmaların yakalamaları gerekiyor.

ABD’ye Eskişehir’den toplam ihracat 2019 ilk ay verilerine bakarsak 172mio USD olarak gerçekleşmiştir. Savunma Sanayisinin toplam ihracatı 158mio USD yani ABD’ye yapılan toplam ihracatın %92’sine eşittir. 2021 ilk 6ay verileri baktığımızdaysa ABD’ye Eskişehir’den toplam ihracat 147mio USD olarak gerçekleşmiştir. Savunma Sanayisinin toplam ihracatı 140mio USD (ABD’ye toplam ihracatın %95’i).

Özetlersek Amerika Birleşik Devletleri ekonomisi, oldukça gelişmiş ve derslerde öğretilen tüm kavramların uygulamasının gerçekleştiği önemli bir karma ekonomidir. Ülkede 30 milyona yakın kayıtlı işletmeye sahip, Dünyanın en karlı 500 şirketinin 140 tanesinin faaliyet gösterdiği ve neredeyse Dünya üzerinde en zengin 2 kişiden 1 tanesi bu ülkede yaşamaktadır.

ABD’nin bu büyüklükte yoğun tüketim kültürü varken, herkesin gittiği Körfez ve Kafkas Bölgelerine gitmek sadece kolaya kaçmaktır. Çin’in yerini almak çok iddialı olabilir ama Eskişehirli firmaların artık farklı konulara odaklanması gerekiyor. Yoksa hem ülke içinde hem geride kalacağız hem de mevcut güçlü sektörleri kaptırmaya devam edeceğiz. Sadece Beyaz eşya yan sanayi desteği ve sadece birkaç firmanın savunma sanayi gücüyle ilerlenme noktası çok sınırlı. Arge, iyi ve kaliteli personelle yatırım olmazsa olmaz, Yankee’lerin dediği gibi “Go!!”

Yazıda veriler TİM’den alınmış ve tarafımca düzenlenmiştir. Verilere buradan ulaşabilirsiniz, kullanmış olduğum Excel tabloları indirmek aşağıda ki linki tıklayınız.